การจัดทำแผนที่ GIS สำหรับแสดงผลข้อมูลผู้ติดเชื้อ COVID-19
การจัดทำแผนที่ GIS สำหรับแสดงผลข้อมูลผู้ติดเชื้อ COVID-19
การจัดทำ แผนที่ GIS แสดงข้อมูลผู้ติดเชื้อ COVID-19 เป็นหนึ่งในกรณีศึกษาที่สำคัญของการประยุกต์ใช้ Geo-Informatics เพื่อการติดตาม วิเคราะห์ และตัดสินใจเชิงพื้นที่ในภาวะวิกฤต
แหล่งข้อมูล COVID-19 ของกรมควบคุมโรค https://covid19.th-stat.com/th/api เลือกหัวข้อ ข้อมูลแต่ละเคส :
ข้อมูล shapefile จังหวัด https://drive.google.com/file/d/11nj2tiW_6BRry_gsNxkIHltU4kx5Cf_Q/view?usp=sharing
🧭 1. แหล่งข้อมูลที่ใช้
✅ 1.1 ข้อมูลผู้ติดเชื้อ COVID-19 รายเคส
- แหล่ง: กรมควบคุมโรค
- Endpoint:
https://covid19.th-stat.com/api/open/cases
- รูปแบบ: JSON (ข้อมูลรายบุคคล เช่น จังหวัด อายุ เพศ วันที่รายงาน)
✅ 1.2 ข้อมูลขอบเขตจังหวัด (Shapefile)
- ดาวน์โหลด: Shapefile จังหวัดของไทย
- รูปแบบ:
.shp
,.shx
,.dbf
,.prj
ครบชุดสำหรับใช้ใน QGIS / ArcGIS
🛠 2. ขั้นตอนการจัดทำแผนที่ใน QGIS หรือ ArcGIS
🔹 ขั้นตอนที่ 1: ดึงข้อมูลจาก API ด้วย Python
pythonCopyEditimport requests
import pandas as pd
url = "https://covid19.th-stat.com/api/open/cases"
response = requests.get(url)
data = response.json()["Data"]
df = pd.DataFrame(data)
# ตรวจสอบจำนวนผู้ติดเชื้อต่อจังหวัด
cases_by_province = df["Province"].value_counts().reset_index()
cases_by_province.columns = ["Province", "TotalCases"]
🔹 ขั้นตอนที่ 2: แปลงเป็น CSV เพื่อใช้ร่วมกับ GIS
pythonCopyEditcases_by_province.to_csv("cases_covid_by_province.csv", index=False)
🔹 ขั้นตอนที่ 3: เชื่อมโยงข้อมูลใน ArcGIS / QGIS
- เปิด Shapefile จังหวัด ในโปรแกรม GIS
- ใช้คำสั่ง Join Attributes (เช่น
Join
ใน ArcMap หรือJoin Attributes by Field
ใน QGIS) - เชื่อมโยงด้วย field ที่ตรงกัน เช่น
Province
(ใน shapefile) กับProvince
(ใน CSV) - แสดงข้อมูลผู้ติดเชื้อ COVID-19 ด้วย Graduated Symbol หรือ Choropleth Map
- ปรับแผนที่ให้สื่อสารชัดเจน เช่น:
- สีแดง: ความรุนแรงสูง
- สีส้ม: ระดับกลาง
- สีเขียว: ต่ำ
🧪 3. เทคนิคเพิ่มเติมที่ควรประยุกต์
เทคนิค GIS | ประโยชน์ |
---|---|
Time-enabled mapping | วิเคราะห์การกระจายของโรคตามเวลา |
Heatmap | แสดงความหนาแน่นของจุดรายงานผู้ป่วย (ถ้ามีพิกัด) |
Buffer analysis | วิเคราะห์รัศมีความเสี่ยงจากแหล่งระบาด |
Dashboard (ArcGIS / Tableau) | สร้างแดชบอร์ดแสดงผล real-time |
📈 ผลลัพธ์ที่ได้
- แผนที่แสดงระดับความรุนแรงของ COVID-19 รายจังหวัด
- เครื่องมือประกอบการตัดสินใจสำหรับหน่วยงานสาธารณสุข
- ฐานข้อมูลที่นำไปต่อยอดการวิเคราะห์เชิงพื้นที่ เช่น clustering หรือ spatial correlation