18, ต.ค. 2019
การดิจิไทซ์อัพเดทข้อมูล LINE เส้นถนนจากภาพถ่ายดาวเทียม ระดับพื้นฐาน

การดิจิไทซ์อัพเดทข้อมูล LINE เส้นถนนจากภาพถ่ายดาวเทียม ระดับพื้นฐาน

โดยการดึงข้อมูล Based Map จากภาพถ่ายดาวเทียมที่มีในอินเทอร์เน็ต และการเริ่มขอปรับแก้ไขไฟล์ Shapefile ชนิด LINE สมมติตัวอย่างเส้นถนน มาปรับแก้ไข เพื่อเรียนรู้วิธีการแก้ไขแบบพื้นฐาน ผู้สนใจสามารถเข้าชม เพื่อให้ได้แนวคิดนำไปประยุกต์ใช้ในการศึกษาต่อไปจากวีดีโอชุดนี้
การดิจิไทซ์เพื่ออัปเดตข้อมูล เส้นถนน (Line Feature) จาก ภาพถ่ายดาวเทียม (Satellite Imagery) ถือเป็นหนึ่งในทักษะพื้นฐานที่ผู้ใช้งาน GIS ทุกระดับควรเข้าใจและฝึกฝน โดยเฉพาะเมื่อฐานข้อมูลถนนที่มีอยู่ไม่อัปเดตตามการเปลี่ยนแปลงของภูมิประเทศ เช่น ถนนใหม่ การขยายถนน หรือการเบี่ยงแนวทางจราจร

🧭 แนวคิดเบื้องต้นของการดิจิไทซ์ Line จากภาพดาวเทียม

Digitizing Line Features คือกระบวนการวาดเส้น (Vector Line) เพื่อแสดงโครงสร้างเชิงเส้น เช่น ถนน ทางรถไฟ คลอง บนพื้นฐานภาพ Raster เช่น ภาพถ่ายดาวเทียม หรือแผนที่สแกน


🖥️ ขั้นตอนการอัปเดตข้อมูลเส้นถนนจากภาพถ่ายดาวเทียมใน ArcMap

✅ 1. เปิดโปรแกรม ArcMap และเรียกใช้ภาพถ่ายดาวเทียม

วิธีที่แนะนำ:

  • ใช้ Basemap ของ ArcMap:

    pgsql
    Add Data → Add Basemap → Imagery (World Imagery by Esri)
  • หรือใช้ภาพจาก Google Satellite ด้วยปลั๊กอิน เช่น:

    • OpenLayers Plugin

    • XYZ Tile Layer (ผ่าน QGIS) (ArcMap ต้องทำผ่าน third-party tool เช่น ArcBruTile หรือ Basemap Add-in)


✅ 2. โหลดชั้นข้อมูลเส้นถนนเดิม (Shapefile)

เช่น road_old.shp ซึ่งอาจมีข้อมูลเก่า / ไม่สมบูรณ์


✅ 3. สร้างชั้นข้อมูลใหม่หรือเลือกแก้ไขชั้นเดิม

กรณีแก้ไขไฟล์เดิม:

  • Editor → Start Editing

  • เลือกชั้นข้อมูล road_old.shp

  • ใช้เครื่องมือ:

    • Modify Feature → ปรับเส้นเดิม

    • Split / Extend / Trim → แก้ไขเส้นให้ตรงแนวใหม่

กรณีสร้างเส้นใหม่:

  • สร้างไฟล์ใหม่ road_update.shp → Geometry: Polyline

  • ใช้ Create Features → วาดเส้นตามภาพถ่ายดาวเทียม


✅ 4. การวาดเส้นถนนอย่างแม่นยำ

เทคนิค รายละเอียด
🔍 ใช้ Zoom ระดับ 1:2000–1:5000 เพื่อความละเอียดในการวาด
🧭 ใช้ Snapping ให้เส้นถนนเชื่อมกับจุดเริ่ม/จบ อย่างถูกต้อง
🖱️ Trace Tool ใช้ลากเส้นตามขอบถนนที่มีอยู่
📏 Right-click → Direction/Length input กรณีต้องการความแม่นยำเชิงระยะทางหรือทิศ

✅ 5. การบันทึกและบันทึกค่าสารสนเทศ

  • เพิ่มฟิลด์ใน Attribute Table เช่น:

    • road_id, road_type, surface, update_year

  • กรอกข้อมูลให้สอดคล้องกับสภาพจริง


📊 ตัวอย่างโครงสร้าง Attribute Table

road_id road_type surface update_year
R001 Main Asphalt 2025
R002 Rural Gravel 2024

📎 แหล่งภาพถ่ายดาวเทียมจากอินเทอร์เน็ตที่สามารถใช้เป็น Base Map

แหล่ง รายละเอียด
Esri World Imagery มีอยู่ใน ArcMap โดยตรง
Google Satellite ความละเอียดสูง, ต้องดึงผ่าน API หรือปลั๊กอิน
Bing Maps Aerial ใช้ผ่าน ArcGIS Online ได้บางส่วน
Sentinel Hub ภาพ Sentinel-2 (10 m resolution)
Google Earth Pro ใช้ export ภาพเป็น raster และนำเข้า

🎓 ตัวอย่างการประยุกต์ใช้

กรณีศึกษา การนำไปใช้จริง
🛣️ โครงการพัฒนาถนนหมู่บ้าน ปรับปรุงฐานข้อมูลสำรวจของกรมทางหลวงชนบท
🧭 งานจัดทำแผนที่เส้นทางขนส่งสินค้าเกษตร เพิ่มเส้นทางใหม่ที่ไม่อยู่ในฐานข้อมูลเดิม
🛰️ วิเคราะห์พื้นที่เข้าถึงของหน่วยกู้ภัย ใช้วิเคราะห์ “Last-mile” สำหรับระบบตอบสนองฉุกเฉิน

📺 เรียนรู้เพิ่มเติมผ่านช่องอาจารย์สุเพชร

🔗 SUBSCRIBE “เรียน GIS ออน์ไลน์ สไตล์อาจารย์สุเพชร”

🎥 วิดีโอแนะนำ:

  • การดิจิไทซ์เส้นถนนแบบ Polyline

  • การใช้ภาพดาวเทียมเพื่อการวาดแนวถนน

  • การปรับแก้ไฟล์ shapefile ที่มีอยู่เดิม

  • การสร้าง Legend และ Export แผนที่


📘 เอกสารประกอบสำหรับการสอน

สื่อ รายละเอียด
📄 แบบฝึกหัดดิจิไทซ์ถนน พร้อมภาพฐานและไฟล์ .shp ตัวอย่าง
🌍 Infographic: Workflow การปรับปรุงเส้นถนน ตั้งแต่การดูภาพ–บันทึกผล
🧪 ตัวอย่างข้อมูลเส้นถนนก่อน–หลังการปรับปรุง สำหรับฝึกเปรียบเทียบ
📊 แบบฟอร์ม Attribute ชุดฟิลด์มาตรฐานของกรมทางหลวง

✅ สรุป

การดิจิไทซ์และปรับปรุงข้อมูลถนนจากภาพถ่ายดาวเทียม เป็นกิจกรรมที่จำเป็นสำหรับการอัปเดตฐานข้อมูลแผนที่ให้สอดคล้องกับสภาพจริง และส่งเสริมการใช้งาน GIS ในระดับชุมชน พื้นที่ปฏิบัติงาน หรือหน่วยงานราชการ การเรียนรู้พื้นฐานตั้งแต่การดึงภาพ, การใช้เครื่องมือดิจิไทซ์, การบันทึกข้อมูล, และการใช้ Basemap อินเทอร์เน็ต จะช่วยให้นักศึกษาหรือผู้ปฏิบัติงานสามารถใช้เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศอย่างเกิดผลลัพธ์สูงสุด

ติดตามความรู้ทางยูทูปของอาจารย์สุเพชรได้ที่
♫♪♥♥ SUBSCRIBE ♥♥♫♪
“เรียน GIS ออน์ไลน์ สไตล์อาจารย์สุเพชร”

http://www.youtube.com/subscription_center?add_user=supetgis2me

♫♪♥♥[̲̅̅T][̲̅̅H][̲̅̅A][̲̅̅N][̲̅̅K] [Y][̲̅̅O][̲̅̅U]♥♥♫♪
.(◕‿◕✿)

ใส่ความเห็น

Related Posts