หลักการและแนวคิดในการประยุกต์ Geo-Informatics สำหรับงานระบาดวิทยา

หลักการและแนวคิดในการประยุกต์ Geo-Informatics สำหรับงานระบาดวิทยา

การประยุกต์ใช้ เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ (Geo-Informatics) ในงาน ระบาดวิทยา (Epidemiology) เป็นแนวทางสำคัญในการเพิ่มประสิทธิภาพของการ ติดตาม ควบคุม และวิเคราะห์สถานการณ์โรค ทั้งในระดับพื้นที่ (local) และระดับประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทของโรคอุบัติใหม่ โรคติดต่อ และภัยพิบัติทางสุขภาพ

หลักการและแนวคิดในการประยุกต์ Geo-Informatics สำหรับงานระบาดวิทยา เพื่อให้ผู้เรียนได้เข้าใจแนวคิดการจัดทำแผนที่เพื่อการติดตามเหตุการณ์สถานการณ์ โรคภัย ไข้เจ็บ และนำมาจัดทำเป็นแผนที่ GIS เพื่อใช้ประกอบการทำงานด้านระบาดวิทยา ผู้สนใจสามารถเข้าชม เพื่อให้ได้แนวคิดนำไปประยุกต์ใช้ในการศึกษาต่อไปจากวีดีโอชุดนี้

🧠 หลักการสำคัญของ Geo-Informatics ในงานระบาดวิทยา

1. การจัดทำแผนที่เชิงพื้นที่ (Spatial Mapping)

• ใช้แผนที่ GIS แสดง ตำแหน่งของผู้ป่วย, จุดเริ่มการระบาด, หรือ กลุ่มเสี่ยง

• จำแนกได้ตามระดับ:

  • รายบุคคล (Point)

  • หมู่บ้าน/ตำบล (Polygon)

  • เส้นทางการเดินทางของผู้ป่วย (Line)

2. การเชื่อมโยงข้อมูลสุขภาพกับภูมิศาสตร์

• เชื่อมฐานข้อมูลผู้ป่วยกับ ตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ (พิกัดบ้าน, โรงพยาบาล, ตลาด)

• วิเคราะห์ร่วมกับสิ่งแวดล้อม เช่น แหล่งน้ำ, จุดทิ้งขยะ, ป่า, แหล่งแพร่โรค

3. การวิเคราะห์เชิงพื้นที่ (Spatial Analysis)

• ตัวอย่างการวิเคราะห์:

  • Hotspot Analysis: หาจุดร้อนของการระบาด

  • Buffer Analysis: วิเคราะห์พื้นที่รอบผู้ป่วยในระยะ 1 กม.

  • Overlay Analysis: ซ้อนทับข้อมูลผู้ป่วยกับแผนที่สิ่งแวดล้อม

4. การเฝ้าระวังแบบ Realtime

• ใช้ระบบ WebGIS หรือ Dashboard แสดงผลแบบ แผนที่อัปเดตอัตโนมัติ

• รองรับข้อมูลจากภาคสนาม เช่น GPS, Handy GPS, Mobile Apps

5. การใช้เครื่องมือ Geo-Visualization

• สร้าง แผนที่แบบ Interactive ที่สามารถเลือกช่วงเวลา / กลุ่มโรค / พื้นที่ได้

• ใช้เครื่องมือเช่น:

  • ArcGIS, QGIS

  • Google My Maps, Google Earth Engine

  • Power BI with Map Visuals

🗺️ แนวคิดในการจัดทำแผนที่ GIS ด้านระบาดวิทยา

🦠 ตัวอย่างการประยุกต์จริง

📺 วิดีโอและแหล่งเรียนรู้

📌 ช่อง YouTube: “เรียน GIS ออน์ไลน์ สไตล์อาจารย์สุเพชร”
🔗 คลิก Subscribe เพื่อเรียนรู้

🎬 แนะนำวิดีโอ:

• หลักการประยุกต์ GIS ในงานระบาดวิทยา

• การ plot พิกัดผู้ป่วยบน Google My Maps

• การเชื่อมโยงข้อมูลจาก Excel สู่แผนที่

• การใช้ Dashboard ติดตามโรค

🧾 ชุดเนื้อหา/ฝึกอบรมที่สามารถพัฒนาต่อได้

✅ สรุป

Geo-Informatics คือเครื่องมือที่ทรงพลังในการติดตาม วิเคราะห์ และควบคุมโรค ช่วยให้เจ้าหน้าที่สามารถเห็นภาพการระบาดอย่างเป็นระบบ ทั้งในเชิงพื้นที่และเชิงเวลา เสริมพลังการตัดสินใจ และทำให้การสื่อสารความเสี่ยงต่อผู้บริหารและประชาชนมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

ติดตามความรู้ทางยูทูปของอาจารย์สุเพชรได้ที่
♫♪♥♥ SUBSCRIBE ♥♥♫♪
“เรียน GIS ออน์ไลน์ สไตล์อาจารย์สุเพชร”

http://www.youtube.com/subscription_center?add_user=supetgis2me

♫♪♥♥[̲̅̅T][̲̅̅H][̲̅̅A][̲̅̅N][̲̅̅K] [Y][̲̅̅O][̲̅̅U]♥♥♫♪
.(◕‿◕✿)