รู้หรือไม่!!! ตำแหน่งพิกัด UTM เปลี่ยนไป เพราะ Zone เปลี่ยน

รู้หรือไม่!!! ตำแหน่งพิกัด UTM เปลี่ยนไป เพราะ Zone เปลี่ยน

รู้หรือไม่!!! ตำแหน่งพิกัด UTM เปลี่ยนไป เพราะ Zone เปลี่ยน

ในงานด้าน ภูมิสารสนเทศ (GIS) และ การแปลงพิกัด (Coordinate Transformation) โดยเฉพาะเรื่อง การเปลี่ยน Zone ในระบบ UTM (Universal Transverse Mercator) ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อ ความแม่นยำของแผนที่ โดยเฉพาะในบริเวณที่อยู่ใกล้ “เส้นแบ่งโซน” อย่าง เส้นลองจิจูดที่ 102°E ซึ่งเป็นเส้นสำคัญของประเทศไทย

ทำให้แผนที่ไม่ตรงตำแหน่งเป้าหมาย ได้อย่างแม่นยำมากขึ้น
ต้องเรียนรู้พื้นฐานการเปลี่ยน Zone ในระบบ Grid UTM จากข้อมูลเส้น longitude ที่ 102 องศาตะวันออก ซึ่งเป็นเส้นที่สำคัญสำหรับการเปลี่ยนโซนของไทย

🗺️ ทำไมพิกัด UTM เปลี่ยนเมื่อ Zone เปลี่ยน?

🔷 ระบบ UTM คืออะไร?

UTM (Universal Transverse Mercator) เป็นระบบพิกัดฉากที่แบ่งโลกออกเป็น 60 โซน ตามลองจิจูด ทุก 6 องศา
แต่ละโซนมีระบบพิกัด X (Easting) และ Y (Northing) ของตัวเอง

🧭 ประเทศไทยอยู่ใน Zone ไหน?

ประเทศไทยถูกครอบคลุมโดย 2 UTM Zones:

🔹 เส้นลองจิจูด 102°E คือ เส้นแบ่งระหว่าง Zone 47 กับ Zone 48

📉 ปัญหาที่เกิดจาก “การใช้ Zone ผิด”

เช่น:

• จุดพิกัดที่จ.อุบลราชธานี ควรอยู่ใน Zone 48N
  หากใช้ Zone 47N → พิกัดจะ “กระโดด” ไปตกในแม่น้ำโขงหรือประเทศอื่นได้เลย

🛠️ วิธีตรวจสอบและแปลง Zone ที่ถูกต้อง

✅ ใน ArcGIS / ArcMap

1. คลิกขวาที่ Layer → Properties → Source

2. ตรวจสอบระบบพิกัด (Projected Coordinate System)

3. ใช้เครื่องมือ Project (Data Management) → เลือก UTM Zone ที่ถูกต้อง เช่น:

   • WGS 1984 UTM Zone 47N

   • WGS 1984 UTM Zone 48N

✅ ใน QGIS

1. คลิกขวา Layer → Layer CRS → Set Layer CRS

2. เลือกระบบพิกัด UTM ให้ตรงกับ Zone ที่ต้องการ

3. ใช้ “Reproject Layer” เพื่อแปลงข้อมูลให้เข้ากัน

🎯 เทคนิคการจดจำ (จำง่าย)

• หากลองจิจูดอยู่ระหว่าง:

  • 96°E – 102°E → อยู่ใน Zone 47N

  • 102°E – 108°E → อยู่ใน Zone 48N

• คำนวณง่าย ๆ ด้วยสูตร:

  pgsql

  CopyEdit

  UTM Zone = INT((Longitude + 180) / 6) + 1


เช่น: 103°E → Zone = (103+180)/6 + 1 = Zone 48

🎥 เรียนรู้เพิ่มเติมกับอาจารย์สุเพชร

📺 ช่อง “เรียน GIS ออน์ไลน์ สไตล์อาจารย์สุเพชร”
🔗 SUBSCRIBE ที่นี่

ภายในช่องมีเนื้อหา:

• การอธิบาย Zone UTM ของไทย

• วิธีตรวจสอบพิกัด UTM จาก GPS

• การแก้ปัญหา “พิกัดเพี้ยน” บน ArcMap / QGIS

• การแปลงพิกัดระหว่าง Zone และระหว่าง Datum (WGS84 ↔ Indian 1975)

📘 สื่อเสริมสำหรับการสอน

✅ สรุป

การเข้าใจเรื่อง “UTM Zone” และ “เส้นลองจิจูด 102°E” เป็นพื้นฐานที่สำคัญอย่างยิ่งในงานภูมิสารสนเทศ โดยเฉพาะเมื่อนำข้อมูลจาก GPS, การสำรวจภาคสนาม หรือดาวเทียม มาใช้ในแผนที่ดิจิทัล หากใช้ Zone ผิด อาจนำไปสู่การวิเคราะห์ผิดพลาดอย่างร้ายแรง

ติดตามความรู้ทางยูทูปของอาจารย์สุเพชรได้ที่
♫♪♥♥ SUBSCRIBE ♥♥♫♪
“เรียน GIS ออน์ไลน์ สไตล์อาจารย์สุเพชร”

http://www.youtube.com/subscription_center?add_user=supetgis2me

♫♪♥♥[̲̅̅T][̲̅̅H][̲̅̅A][̲̅̅N][̲̅̅K] [Y][̲̅̅O][̲̅̅U]♥♥♫♪
.(◕‿◕✿)