รายละเอียดด้านขนาดเชิงพื้นที่ (Spatial Resolution)
รายละเอียดด้านขนาดเชิงพื้นที่ (Spatial Resolution)
Spatial Resolution หรือ รายละเอียดเชิงพื้นที่ เป็นคุณลักษณะสำคัญในระบบ รีโมทเซนซิง (Remote Sensing) ซึ่งหมายถึง ขนาดของพื้นที่จริงที่แสดงในแต่ละพิกเซลของภาพจากเซนเซอร์ หรืออธิบายได้ว่าเป็น พื้นที่ต่ำสุดที่สามารถแยกแยะวัตถุออกจากกันได้ในภาพ โดยมีหน่วยเป็นเมตรหรือกิโลเมตรต่อพิกเซล
ยิ่งรายละเอียดเชิงพื้นที่มีขนาดเล็ก (เช่น 1×1 เมตร) ความสามารถในการตรวจจับและจำแนกวัตถุที่มีขนาดเล็กก็จะยิ่งสูงขึ้น ในทางตรงกันข้าม หากรายละเอียดเชิงพื้นที่มีขนาดใหญ่ (เช่น 250×250 เมตร) จะทำให้ภาพแสดงผลในลักษณะเบลอ หรือขาดรายละเอียดของวัตถุขนาดเล็ก
reference : https://suphisara-thongchai.blogspot.com/2014/11/remote-sensing-data.html
บทบาทของรายละเอียดเชิงพื้นที่ในการวิเคราะห์ข้อมูลจากภาพรีโมทเซนซิง
ความละเอียดเชิงพื้นที่มีผลต่อ ความสามารถในการระบุวัตถุ (Object Identification) และ การวิเคราะห์การใช้ประโยชน์ที่ดิน (Land Use Classification) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ที่มีความหลากหลายของลักษณะการใช้ที่ดิน หรือพื้นที่ในเขตเมืองที่มีโครงสร้างซับซ้อน
ตัวอย่างเช่น
- การจำแนกพื้นที่เกษตรกรรมแบบแปลงย่อย จะต้องใช้ภาพที่มีความละเอียดเชิงพื้นที่สูง เช่น WorldView-2 (0.5 m) หรือ QuickBird (0.6 m)
- ในขณะที่การศึกษาภูมิประเทศระดับภูมิภาค เช่น การวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงของผืนป่าหรือพื้นที่น้ำ อาจใช้ข้อมูลจาก Landsat (30 m) หรือ MODIS (250–1000 m) ซึ่งเพียงพอในระดับมหภาค
ปัจจัยที่ต้องพิจารณาในการเลือกใช้ Spatial Resolution
- ลักษณะของวัตถุเป้าหมาย: วัตถุขนาดเล็ก เช่น อาคารเดี่ยว ถนนแคบ หรือคลอง ต้องใช้ภาพความละเอียดสูง ในขณะที่วัตถุขนาดใหญ่ เช่น ผืนป่า หรือทะเลสาบใหญ่ ใช้ความละเอียดปานกลางหรือหยาบได้
- ขนาดพื้นที่ศึกษา: พื้นที่ขนาดใหญ่ใช้ภาพความละเอียดหยาบเพื่อลดปริมาณข้อมูลและค่าใช้จ่าย
- งบประมาณและข้อจำกัดเชิงเทคนิค: ภาพจากดาวเทียมที่มีความละเอียดเชิงพื้นที่สูง มักมีต้นทุนสูง และต้องใช้ทรัพยากรในการประมวลผลมากกว่า
บทสรุป:
รายละเอียดเชิงพื้นที่เป็นตัวกำหนดขอบเขตของการสังเกตและการตีความข้อมูลจากภาพดาวเทียม ความเข้าใจและการเลือกใช้ Spatial Resolution ที่เหมาะสมกับบริบทของการศึกษาจึงเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อความแม่นยำของการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่ในงานรีโมทเซนซิง